شناسایی و معرفی توده‌های جنگلی طبیعی استان تهران

نویسندگان

  • هومن روانبخش
  • وحید اعتماد
چکیده مقاله:

با گسترش شهرها و مراکز سکونتی، بسیاری از اجتماعات گیاهی محو و نابود می‌شوند. نمونه بارز این موضوع در ارتفاعات استان تهران مشهود است. در حالی‌که مساحتی کمتر از 5 درصد سطح حوزه‌های کوهستانی شمالی استان تهران را توده‌های درختی و درختچه‌ای تشکیل می‌دهد، همین سطح ناچیز نیز با خطر جدی تجاوز و تخریب روبه‌روست. به نظر می‌رسد گسترش شبکة جاده‌های ارتباطی در البرز، افزایش تقاضای زمین در مناطق ییلاقی و افزایش بی‌رویة ارزش زمین، ناشناخته ماندن توده‌های جنگلی و ضعف مدیریت منابع طبیعی طی سالها، از جمله عوامل گسترش ساخت و ساز در عرصه‌های ملی کوهستانی باشد. بدین ترتیب، شناسایی و معرفی توده‌های جنگلی به‌عنوان اولین گام در حفاظت و مدیریت مد نظر قرار گرفت. جنگل‌های طبیعی استان تهران که بیشتر مربوط به کوهستان‌های البرز جنوبی‌اند، در ناحیه رویشی ایران و تورانی قرار گرفته و دربردارنده پوشش‌گیاهی خاص این ناحیه هستند. درختان و درختچه‌های فلور کوهستانی ایران وتورانی به‌طور عمده به‌صورت پراکنده رویش داشته و در برخی مناطق به‌طور متراکم‌تر تشکیل توده‌های جنگلی، یا بیشه‌هایی را می‌دهند ( الگوی پراکنش خوشه‌ای ). این توده‌ها نقاط برجسته ناحیة رویشی ایران و تورانی بوده و زیستگاه جانوران و پرندگان متعددی نیز هستند. در واقع ‌باید از این توده‌ها به‌ منزله اکوسیستم‌های ویژه و ارزشمند یاد کرد. در این تحقیق سعی شده است تا این‌گونه اکوسیستم‌ها در محدودة استان تهران‌، شناسایی و معرفی شوند. بااین‌هدف بیش از 70 توده، شناسایی و معرفی شد. تیپ جنگلی استان به سه تیپ سوزنی برگ، پهن برگ درختی و پهن برگ درختچه‌ای تقسیم شد و جمع بندی داده‌ها بر این اساس صورت گرفت: در گروه اوًل، ارس (Juniperus polycarpos )، در گروه دوم، بنه ( Pistacia mutica ) و در گروه سوم، شیر خشت (Cotoneaster spp. ) و بادام کوهی (Amygdalus lycioides ) گونه درختی و یا درختچه‌ای غالب هستند. همچنین رویشگاه‌هایی با غلبه نارون، سیب وحشی ( سیب ترش )، بید، صنوبر، توس، بادامک، سماق، زرشک و نسترن وجود دارند. مساحت عموم توده های موجود از حدود نیم تا 400 هکتار متغیر است. در این تحقیق فلور درختچه‌ای و درختی استان نیز ارائه شده که شامل بیش از یکصد و ده گونه است. خانوادة گل سرخیان با بیش از 40 گونه، 37 درصد فلور درختی و درختچه‌ای استان را تشکیل می‌دهد. در مجموع، ارس، بادام کوهی، زرشک، نسترن، بنه، شیرخشت، ارجنک ( تنگرس )، راناس، بادامک، تا، پلاخور، سماق و بید از عناصر اصلی درختی و درختچه‌ای بومی استان تهران به شمار می‌آیند. عمده عناصر درختی و درختچه‌ای استان مربوط به ناحیة رویشی ایران وتورانی بوده و فقط در وسعت 340 هکتار در شمال شرق استان، عناصر رویشی هیرکانی مشاهده می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شناسایی و معرفی توده های جنگلی طبیعی استان تهران

با گسترش شهرها و مراکز سکونتی، بسیاری از اجتماعات گیاهی محو و نابود می شوند. نمونه بارز این موضوع در ارتفاعات استان تهران مشهود است. در حالی که مساحتی کمتر از 5 درصد سطح حوزه های کوهستانی شمالی استان تهران را توده های درختی و درختچه ای تشکیل می دهد، همین سطح ناچیز نیز با خطر جدی تجاوز و تخریب روبه روست. به نظر می رسد گسترش شبکة جاده های ارتباطی در البرز، افزایش تقاضای زمین در مناطق ییلاقی و افز...

متن کامل

معرفی برخی ویژگیهای بوم‌شناختی و جنگل‌شناسی مناطق جنگلی استان کرمانشاه

تنوع اقلیم‏، گیاه و خاک در طی تحولات بوم‌شناختی، اکوسیستمهای پیچیده‌ای را در زاگرس ایجاد نموده است. از جمله تنوع تیپهای مختلف جنگلی از شمال تا جنوب این مجموعه بیانگر آن می‌باشد. باتوجه به اهمیت و نقش مهمی که این اکوسیستم در اهداف دراز مدت اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی کشور دارد ایجاب می‌کند که این منطقه به‌صورت همه جانبه مورد مطالعه و تحقیق قرار گیرد. از طرفی بررسی روابط بین پوشش گیاهی و مشخصه‌...

متن کامل

شناسایی خواص دارویی – صنعتی گونه‌های جنگلی استان کهگیلویه و بویراحمد

جنگل­های زاگرس با وسعت 6 میلیون هکتار از گسترده­ترین زیست‏بوم‏های جنگلی در حال تخریب ایران است. این جنگل‌ها از لحاظ حفاظت آب و خاک و مسایل اقتصادی و اجتماعی اهمیت بالایی دارند. شرایط کوهستانی استان کهگیلویه و بویراحمد باعث تنوع بوم‏شناختی و زیستی گیاهان و جانوران مختلف شده است. اختلاف ارتقاع 100 تا 4000 متر از سطح دریا و اختلاف دمای 10- تا 45 درجه سانتی‌گراد مبین طیف وسیع بردباری گونه­های گیاهی...

متن کامل

معرفی شش گونه‌ دنبلان جنگلی

رحمانی ح.ر. و محمدی گل‌تپه ا. 1395. معرفی شش گونه دنبلان جنگلی . دانش بیماری‌شناسی گیاهی 5(2):12-1. قارچ‌های خوراکی که تحت عنوان دنبلان شناخته می‌شوند از رده آسکومیست‌های آپوتس‌دار می‌باشند. این قارچ‌ها اندام بارده خود را در سطح یا زیرزمین تولید می‌کنند و اکتومیکوریزای اجباری گیاهان هستند. جنس Tuber  از راسته Pezizales و رده Pezizomycets است. این جنس دارای گونه‌های متعددی است که در نقاط مختلف ج...

متن کامل

معرفی فلور، اشکال زیستی و پراکنش جغرافیایی گونه‌های گیاهی منطقه جنگلی و حفاظت‌شده فندق‌لو (استان اردبیل)

جنگل فندق‌لو در شمال غرب شهر اردبیل، در محدوده ارتفاعی 1500 تا 1850 متر از سطح دریا قرار دارد. مطالعه فلوریستیک منطقه نشان داد که در منطقه مورد مطالعه حدود 191 آرایه از 145 جنس و 47 خانواده وجود دارد. خانواده‌های Lamiaceae، Rosaceae، Asteraceae، Poaceae و Fabaceae به عنوان مهمترین خانواده‌های گیاهی موجود در منطقه هستند که در مجموع 6/47 درصد از کل آرایه‌ها را شامل می‌شوند. همی‌کریپتوفیت‌ها (6/45...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 34  شماره 46

صفحات  -

تاریخ انتشار 2008-08-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023